هوش اخلاقی

یکی از مفاهیمی که در دهه های اخیر توسط بوربا در روانشناسی وارد شده است هوش اخلاقی می باشد. البته هوش اخلاقی به قضاوت و استدلال اخلاقی نزدیک است که قبل تر توسط پیاژه و کلبرگ بررسی‌شده است. با این حال تعبیر هوش برای آن می تواند مربوط به ادبیات بعد از آن باشد. در متون علمی، هوش به عنوان یک مفهوم جهانی که با توانایی ادراکی مرتبط است تعریف می شود. این مفهوم به طور کلی مربوط به توانایی یادگیری و تفکر است و اغلب برای توصیف کاربرد مهارت ها و رویدادها استفاده می شود. افراد از لحاظ هوش متفاوت هستند. این تفاوت به دلیل ترکیبی از متغیرهای ذاتی، ارث و ویژگی های به دست آمده است .
از سوی دیگر اخلاق همچنین به عنوان مجموعه ای از اصول تعریف شده است که اغلب به عنوان یک پیش نیاز برای هدایت استفاده می شود. در حقیقت، مفاهیم اخلاقی یک شکل زندگی انسانی را نشان می دهند و باورها و ارزش های افراد را در تصمیمات آنها توصیف می کنند. اخلاق به عنوان یک دارایی استراتژیک برای مجموعه های انسانی پیش شرط زندگی اجتماعی کارآمد است. بسیاری از رفتارها و اعمال مردم تحت تأثیر ارزش های اخلاقی قرار می گیرند و از اخلاق ریشه می گیرند؛ بنابراین عدم توجه به اخلاق در زندگی و ضعف اصول اخلاقی می تواند مشکلات زیادی را ایجاد کند. هوش اخلاقی نشان دهنده ظرفیت ذهنی انسان است تا تعیین کند که اصول انسانی با ارزش ها، اهداف و اقدامات آنها مرتبط است. همچنین هوش اخلاقی منعکس کننده اشتیاق و توانایی فرد برای ارائه استانداردهای برتر نسبت به منافع خود و حتی مسائلی نظیر اثربخشی در تمرکز واکنش های فردی است.

بوریا هوش اخلاقی را به عنوان توانایی درک درست از اشتباه، داشتن اعتقادات اخلاقی قوی و رفتار به سوی آنها و رفتار درست تعریف می کند. هوش اخلاقی به معنای توجه به زندگی و طبیعت، رفاه اقتصادی و اجتماعی، ارتباطات آزاد و صادقانه و حقوق شهروندی است. هوش اخلاقی به این واقعیت اشاره دارد که ما به طور ذاتی، اخلاقی یا غیر اخلاقی متولد نشده ایم، اما ما یاد می گیریم که چگونه خوب باشیم. یادگیری خوب، از جمله ارتباطات، بازخورد، اجتماعی شدن و آموزش، هرگز بی پایان نیست. آنچه که ما باید انجام دهیم، چیزهای درست است، هوش اخلاقی همان است که ما در حال آموختن برای یادگیری عمل هوشمندانه و به دست آوردن بهترین عمل خوب هستیم. در هر بخش از زندگی، ما می توانیم به بهترین اطلاعات ممکن دسترسی پیدا کنیم، ریسک ها را به حداقل برسانیم و در مورد پیامدهای آن خوشبین باشیم. هوش اخلاقی دارای ابعاد و اجزای مختلف است. برخی از روانشناسان معتقدند که هوش اخلاقی شامل چهار بعد اصلی است: یکپارچگی، پاسخگویی، بخشش و محبت می باشد.در مدل دیگری می توان به طور کلی ابعاد هوش اخلاقی را شامل موارد زیر دانست:
۱- صداقت: این به معنی ایجاد هماهنگی بین آنچه ما به آن اعتقاد داریم و آنچه ما انجام می دهیم. انجام آنچه ما می دانیم درست است و کلمه درست را در همه زمان ها برای آن به کار می بریم نشان دهنده صداقت فکری، بیانی و رفتاری ماست.
۲- مسئولیت: فردی با هوش بالا مسئولیت اقدامات و عواقب خود، و همچنین اشتباهات و خطاها را قبول می کند.
۳- بخشش: آگاهی از کاستی های آنها و تحمل اشتباهات دیگران.۴- دلسوزی: توجه به دیگران را شامل می شود. اگر ما دوستانه و مهربانانه نسبت به دیگران باشیم، آنها هم با ما همگام می شوند.
افرادی که دارای هوش اخلاقی بالا هستند، کار درستی انجام می دهند، اعمالشان با ارزش ها و ایده هایشان سازگار است، کارایی بالایی دارند و همیشه با اخلاق هماهنگ می شوند. به تازگی، محققان هوش اخلاقی به عنوان یک مسئله روانشناختی آن را مدنظر قرار داده اند، زیرا می تواند مرز بین نوع دوستی و خودخواهی را توصیف کند. تحقیقات نشان می دهد که توسعه اخلاقی مردم به طور مستقیم به رفتارهایی که نشان می دهند مرتبط است.

 

این بدان معنی است که رفتار چند بعدی و رفتارهای متفاوت با سطوح مختلف توسعه اخلاقی مرتبط هستند. محققان دریافتند چگونه مردم از اطلاعات اخلاقی خود برای رسیدن به اهداف شخصی و اجتماعی استفاده می کنند. هوش اخلاقی تنها راه واقعی زندگی نیست، بلکه برای زندگی مفید است. محققان همچنین کشف کردند که چگونه مهارت های اخلاقی در وجود انسان ایجاد می شود و چشم اندازهای روانشناسی را فراهم می کند تا پایه ای برای درک انسان اخلاقی ایجاد کند.

منبع: ای سنج